Untitled post

Gelato در سال 2019 تأسیس شد و در ابتدا به توسعه‌دهندگان کمک می‌کرد تا قراردادهای هوشمند خودکار و گس‌لِس ایجاد کنند که آف‌چین باشند. در سپتامبر 2023، پروژه Gelato تحول خود را به یک پلتفرم Rollup-as-a-Service (RaaS) تکمیل کرد. انتظار می‌رود این تغییر روایت، بازارهای جدید و فرصت‌های رشد برای Gelato را باز کند.

لایه 2 همچنان روند رشد سریعی را حفظ می‌کند. با نیاز به مقیاس‌پذیری، سفارشی‌سازی و ضبط ارزش، تعداد بیشتری از Dappها به سمت ساخت App Rollupها روی خواهند آورد. پلتفرم‌های RaaS یک استک یکپارچه ارائه می‌دهند که پیچیدگی‌های سنتی مرتبط با راه‌اندازی App Rollupها با استفاده از SDKها و فریمورک‌ها را مدیریت می‌کند. این سرویس یک لایه انتزاع ارائه می‌دهد و نیازی به مدیریت زیرساخت فشرده، نودهای عملیاتی یا نوشتن کد پیچیده را از بین می‌برد.

اگرچه Gelato یک آغازگر اولیه در بخش RaaS نیست، اما تیمی است که بیش از چهار سال در توسعه زیرساخت Web3 به شدت درگیر بوده است. تجربه توسعه گسترده و منابع اکوسیستم Gelato به طور ذاتی رقابتی بودن آن را در RaaS افزایش خواهد داد.

قبل از پرداختن به Gelato، ضروری است ابتدا اهمیت و چشم‌انداز RaaS به عنوان یک کل را درک کنیم. چرا لایه 2/ لایه 3، که توسط Rollupها نمایندگی می‌شوند، رشد چشمگیری خواهند داشت؟ چرا RaaS برای L2/L3 ضروری است؟

اولاً، تقاضا برای مقیاس‌پذیری همچنان وجود دارد و مقیاس‌پذیری یک فناوری کلیدی در دستیابی به پذیرش گسترده Web3 است. اگرچه L2های موجود در ابتدا نیازهای مقیاس‌پذیری را برطرف کرده‌اند، اما این مشکل همچنان ادامه دارد. Dappها همچنان باید برای فضای بلاک(بلاک اسپیس)، به ویژه برای موارد پر تراکنش (بازی و اجتماعی) رقابت کنند. افزایش قابل توجه هزینه‌های تراکنش و زمان‌های انتظار همچنان بر تجربه کاربر تأثیر می‌گذارد. در طول بازارهای گاوی، زمانی که حجم تراکنش‌ها به طور چشمگیری افزایش می‌یابد، تقاضا برای مقیاس‌پذیری نیز بیشتر خواهد شد. در واقع، TVL در حال رشد مداوم L2ها نیز تقاضای بازار برای راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری را منعکس می‌کند.

ثانیاً، تقاضا برای سفارشی‌سازی بلاکچین‌ها به طور مداوم در حال افزایش است. حتی Dappهایی که بر روی زنجیره‌های موجود رونق داشته‌اند، تحت فشارهای انعطاف‌پذیری در لایه دسترسی به داده‌ها، MEV، زمان تولید بلاک، مقیاس‌پذیری، جذب مشتری، توکنومیک و گسترش اکوسیستم، به سمت ساخت Rollupهای سفارشی مخصوص برنامه خود حرکت خواهند کرد، به ویژه زمانی که نیازهای Dapp برای ترکیب‌پذیری بالا نیست.

ثالثاً، انتقال از Dappها به Rollupهای مخصوص برنامه همچنین درآمد بیشتری را برای اکوسیستم به همراه خواهد داشت. Rollupهای برنامه می‌توانند از طریق هزینه‌های گس سود کسب کنند. کلید سودآوری، جذب کاربران کافی برای اطمینان از اینکه هزینه‌های تراکنش جمع‌آوری شده از هزینه‌های عملیاتی، که شامل تسویه لایه 1 و هزینه‌های دسترسی به داده‌ها (DA) می‌شود، فراتر می‌رود. پس از پوشش این هزینه‌ها، هر درآمد اضافی از هزینه‌های گس به سود Rollup کمک می‌کند.

در میان راهکارهای موجود برای افزایش توان پردازشی بلاکچین‌ها، رول‌آپ‌ها به عنوان یکی از گزینه‌های اصلی مطرح هستند. به عنوان راه‌حل برگزیده اتریوم برای افزایش توان پردازشی، رول‌آپ‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. در حال حاضر، رول‌آپ‌های عمومی به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته‌اند و فناوری آن‌ها به بلوغ رسیده است. ابزارهای توسعه این فناوری نیز به راحتی قابل استفاده هستند.

علیرغم افزایش مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌ها، پلتفرم‌های لایه 2 با چالش‌هایی مواجه هستند زیرا dAppها برای منابع یکسان رقابت می‌کنند و این امر ضرورت راه‌حل‌های متمرکزتر و کارآمدتر را برجسته می‌کند. برای رفع چالش‌ها، Rollupهای مخصوص برنامه، عملکرد سفارشی و بهینه‌شده‌ای را برای موارد استفاده خاص ارائه می‌دهند. آن‌ها با ارائه ویژگی‌های تخصصی و سازگاری با مدل‌های اقتصادی، نیازهای منحصر به فرد را برآورده می‌کنند. این حوزه جایی است که بلاکچین‌های عمومی و راه‌حل‌های L2 در آن مشکل دارند.

مثلاً، یک موسسه مالی ممکن است به دلیل نیاز به امنیت بسیار بالا، از یک زنجیره برنامه‌ای خاص با سطح امنیت بالا استفاده کند. در مقابل، یک پلتفرم بازی ممکن است برای انجام تعداد بالای تراکنش‌ها به زنجیره برنامه‌ای با طراحی خاص نیاز داشته باشد که ملاحظات امنیتی خیلی بالایی نیاز نداشته باشد و سرعت الویت اصلی آن است. با قابلیت سفارشی‌سازی، هر برنامه می‌تواند راه‌حل بلاکچینی متناسب با نیازهای خود را دریافت کند و دیگر نیازی به استفاده از یک راه‌حل کلی برای همه برنامه‌ها نیست.

Rollups-as-a-Service (RaaS) ایجاد و سفارشی‌سازی Rollupهای مخصوص برنامه را برای پروژه‌های web3 ساده می‌کند. ارائه دهندگان RaaS یک استک یکپارچه ارائه می‌دهند که پیچیدگی‌های سنتی مرتبط با راه‌اندازی Rollupها با استفاده از SDKها و فریمورک‌ها را مدیریت می‌کند. این سرویس یک لایه انتزاع ارائه می‌دهد و نیازی به مدیریت زیرساخت فشرده، نودهای عملیاتی یا نوشتن کد پیچیده را از بین می‌برد. با RaaS، توسعه‌دهندگان می‌توانند به راحتی جنبه‌هایی مانند دسترسی به داده‌ها و پرداخت هزینه‌ها را متناسب با نیازهای برنامه خود تنظیم کنند.

مشابه AWS و Google، پلتفرم‌های RaaS با عمل به عنوان توزیع‌کنندگان میان‌افزار Web3 سود خواهند کرد. توانایی بهره‌برداری از یک اکوسیستم گسترده و باکیفیت میان‌افزار برای برتری رقابتی آن‌ها حیاتی است. علاوه بر این، به عنوان اپراتورهای Rollup، پلتفرم‌های RaaS همچنین می‌توانند از هزینه‌های تراکنش و درآمد MEV سود ببرند.

طبق طبقه‌بندی Messari، اکوسیستم RaaS در حال حاضر شامل سه نوع اصلی از پروژه‌ها است: SDKها، مجموعه‌های سیکوئنسر اشتراکی و استقرار بدون کد. Gelato در دسته استقرار بدون کد قرار می‌گیرد و با ادغام فریمورک‌های SDK و خدمات میان‌افزار، یک سرویس یکپارچه برای توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد. پروژه‌های دیگر در همان دسته شامل Lumoz، Altlayer، Caldera، Conduit و غیره هستند.

Gelato که در ابتدای کار خود در سال 2019 به توسعه دهندگان برای توسعه قراردادهای هوشمند کمک میکرد در سپتامبر 2023، Gelato تحول خود را به یک پلتفرم RaaS تکمیل کرد. سال‌ها فعالیت عمیق در زمینه توسعه زیرساخت Web3، پروژه Gelato را با قابلیت‌های فنی مستحکم، پایگاه توسعه‌دهنده قوی و منابع غنی اکوسیستم مجهز کرده است که به طور مستقیم کسب‌وکار RaaS آن را تقویت می‌کند.

در حال حاضر، Gelato در مراحل پیشرفته RaaS قرار دارد. فریمورک L2 اولیه آن مبتنی بر Polygon CDK بود و در دسامبر 2023، رسماً از پشتیبانی OP Stack خبر داد، با برنامه‌هایی برای پذیرش فریمورک‌های بیشتر در آینده. از نظر لایه DA، در حال حاضر از Ethereum، Celestia DA، Avail و Eigen Layer DA پشتیبانی می‌کند.

دو پروژه Astar و Lisk Gelato را برای استقرار یک Rollup انتخاب کرده‌اند. Astar اولین زنجیره اکوسیستم لایه 2 روی Gelato است که از Polygon CDK استفاده می‌کند. تا 26 دسامبر 2023، بیش از 3000 قرارداد هوشمند بر روی Astar zkEVM استقرار یافته است، بیش از 15000 کیف پول ایجاد شده است و در مجموع بیش از 300 میلیون تراکنش انجام شده است. Lisk اولین لایه 2 بود که روی Gelato با استفاده از OP Stack منتشر شد و بر توسعه RWA و DePIN تمرکز دارد.

برای کاهش پیچیدگی توسعه، Gelato پلتفرم استقرار Rollup را در دسامبر 2023 راه‌اندازی کرد. توسعه‌دهندگان می‌توانند مستقیماً فریمورک‌ها، لایه‌های دسترسی به داده‌ها و ادغام‌های میان‌افزار را انتخاب کنند و با چند کلیک یک Rollup ایجاد کنند.

چرا با وجود اینکه Gelato یک شرکت اولیه در بخش RaaS نیست، معتقدیم که در این بخش بسیار رقابتی خواهد بود؟

پروژه Gelato با بیش از چهار سال سابقه در توسعه زیرساخت‌های وب3، تجربه‌ی گسترده‌ای در این حوزه دارد. این تجربه ارزشمند به همراه منابع غنی اکوسیستمی، رشد و توسعه‌ی فعالیت‌های Gelato در زمینه‌ی راه‌حل‌های به‌عنوان‌سرویس (RaaS) را به طور چشمگیری تقویت خواهد کرد. مزیت رقابتی اصلی Gelato در سه بخش زیر خلاصه می‌شود:

Gelato که در ابتدا به عنوان یک بک‌اند توسعه غیرمتمرکز برای Web3 تأسیس شد، با هدف بهینه‌سازی تجربه توسعه و استفاده از قراردادهای هوشمند، با 3 محصول اصلی: Gelato Functions، Relay و VRF، راه‌اندازی شد.

Gelato Functions:

Gelato Functions یک چارچوب خودکارسازی است که بدون نیاز به سرور و بر اساس رخدادهای مختلف عمل می‌کند. این چارچوب، اجرای قراردادهای هوشمند را هم بر اساس داده‌ها و محاسبات آف‌چین و هم بر اساس منطق آنچین، به صورت خودکار انجام می‌دهد. به عبارت دیگر، Gelato Functions قادر است طیف گسترده‌ای از عملیات مرتبط با قراردادهای هوشمند را به صورت خودکار مدیریت کند و نیازهای مختلف توسعه‌دهندگان را برآورده سازد.داده یا محاسبات خارج از زنجیره: هنگام نیاز به داده یا محاسبات خارج از زنجیره برای خودکارسازی خود، از Typescript Functions استفاده کنید.

• بررسی‌های آنچین: اگر کار شما می‌تواند آنچین تأیید شود، بین Typescript Functions، Solidity Functions یا تراکنش‌های خودکار انتخاب کنید.

نوع محرک برای اجرای خود را با انتخاب از بین مبتنی بر زمان، مبتنی بر رویداد یا هر بلاک انتخاب کنید و سپس انتخاب کنید که چه چیزی را اجرا کنید:

• Typescript Functions: این توابع ابری غیرمتمرکز به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهند تا از داده‌ها و محاسبات آفچین برای انجام تراکنش‌های آنچین استفاده کنند. آن‌ها با Typescript نوشته می‌شوند، روی IPFS ذخیره می‌شوند و توسط Gelato اجرا می‌شوند.

• Solidity Functions: این قطعات منطقی با Solidity نوشته شده‌اند تا بررسی کنند آیا شرایط برای اجرای وظیفه برآورده شده است یا خیر.

• Automated Transactions: آن‌ها اطمینان می‌دهند که یک عملکرد خاص یک قرارداد هوشمند با ورودی‌های از پیش تعریف شده و ثابت هر بار که Gelato تماس را آغاز می‌کند، به طور قابل اعتماد فعال می‌شود.

در تراکنش‌های استاندارد آنچین، کاربران ملزم هستند تا توکن‌های بومی را به کیف پول‌های EOA (Externally Owned Account) خود واریز کنند تا هزینه‌های گس را پوشش دهند، این مرحله اغلب مانع از ورود کاربران جدید می‌شود. با Gelato relay، با این حال، کاربران می‌توانند صرفاً با امضای یک پیام، تراکنش‌ها را آغاز کنند که به کاربران اجازه می‌دهد تا هزینه‌های تراکنش خود را توسط توسعه‌دهندگان پوشش دهند، یا به‌طور جایگزین، کاربران می‌توانند برای پرداخت هزینه‌های گس با هر توکن ERC20 انتخاب کنند. علاوه بر این، Gelato relay دارای یک سیستم پرداخت انعطاف‌پذیرتر است؛ 1balance که به کاربران امکان می‌دهد تمام هزینه‌های خود را در شبکه‌های مختلف از یک موجودی واحد و راحت مدیریت و تسویه کنند.

VRF به طور گسترده در مناطقی مانند بازی، تولید NFT و انتخاب تصادفی سیکوئنسرها استفاده می‌شود. نکته اصلی این است که موجودیتی که این تابع را اجرا می‌کند می‌تواند اعداد تصادفی تولید کند و اثبات تصادف و درستی آن‌ها را ارائه دهد. اعداد تصادفی تولید شده باید بدون تعصب و غیرقابل پیش‌بینی باشند و دیگران باید بتوانند روند تولید تصادف را از طریق این اثبات به عنوان غیر مخرب تأیید کنند.

بخش اصلی Gelato VRF، سیستم Drand است. Drand شبکه‌ای از کامپیوترهای مستقل (گره ها ) است که با هم کار می‌کنند تا اعداد تصادفی قابل اعتماد تولید کنند. قبل از تولید هر عدد تصادفی، این گره ها باید به توافق برسند. هر گره یک نوع امضا ایجاد می‌کند و آن را به همه گره های دیگر می‌فرستد. وقتی تعداد کافی از گره ها به توافق برسند، یک گره خاص امضای نهایی را ایجاد می‌کند. این امضا توسط همه گره ها قابل تأیید است و نشان می‌دهد که عدد تصادفی تولید شده، واقعاً تصادفی و قابل اعتماد است. در نهایت، عدد تصادفی با استفاده از یک تابع خاص (هش) از این امضای نهایی محاسبه می‌شود.

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های پلتفرم‌های RaaS، دسترسی به ابزارها و خدمات جانبی متنوع است. در حالی که برخی از فناوری‌ها (مانند لایه 2) ابزارهای اولیه را فراهم می‌کنند، برای ساخت یک بلاکچین کامل به ابزارها و خدمات دیگری مانند بلاک اکسپلورر، ایندکسر و بریج‌های کراس‌چین نیز نیاز است.

پلتفرم Gelato به دلیل همکاری‌های گسترده‌ای که با شرکت‌های مختلف داشته است، مجموعه‌ای غنی از این ابزارها و خدمات را در اختیار دارد. در حال حاضر، بازار RaaS Gelato بیش از 26 ابزار مختلف برای ادغام با پروژه‌های دیگر ارائه می‌دهد. علاوه بر این، Gelato در بخش دیگری از کسب‌وکار خود (Web3 Function) بیش از 400 پروژه را پشتیبانی می‌کند. این پروژه‌ها می‌توانند به عنوان مشتریان وفادار Gelato عمل کنند و به رشد و توسعه اکوسیستم RaaS Gelato کمک کنند.

به عبارت دیگر، Gelato با داشتن تنوع زیاد در ابزارها و خدمات و همچنین جامعه بزرگی از کاربران، می‌تواند به توسعه‌دهندگان بلاکچین کمک کند تا به سرعت و به سادگی پروژه‌های خود را راه‌اندازی کنند.

تسهیل ارتباط مستقیم و حداقل شده اعتماد بین زنجیره‌های مختلف بلاکچین برای لایه 2.

ارائه فیدهای داده قابل اعتماد، متنوع و به‌روز برای شبکه‌های لایه 2.

کاوشگر جامع بلاک برای مشاهده، تأیید و بررسی آسان تراکنش‌ها در زنجیره‌های لایه 2.

ارائه ایندکسینگ داده با کارایی بالا برای زنجیره‌های لایه 2 از طریق زیرگراف‌ها و خطوط لوله تکثیر داده در زمان واقعی.

ارائه زیرساخت کیف پول غیرحضانتی قابل سفارشی‌سازی با MPC، امکان‌دهی ورود سریع کاربر Web3 با ورودهای آشنا OAuth برای پلتفرم‌های وب و موبایل.

Gelato با بهره‌گیری از سرویس Relay خود، Relay Kit را توسعه داده است و با Safe برای ایجاد یک SDK اکانت آبسترکشن همکاری کرده است. اکانت آبسترکشن Safe شامل چندین کیت است که اجزای اصلی آن توسط خود Safe توسعه یافته است و برخی از آن‌ها از راه‌حل‌های شخص ثالث استفاده می‌کنند. Relay Kit ارائه شده توسط Gelato امکان انتزاع گس را فراهم می‌کند که به کاربران اجازه می‌دهد تا هزینه‌های تراکنش را در اتریوم با استفاده از توکن‌های بومی یا توکن‌های ERC-20 پرداخت کنند، نه اینکه محدود به ETH باشند.

اکانت آبسترکشن را می‌توان به دو مرحله کلیدی تقسیم کرد: انتزاع امضا و انتزاع پرداخت. مرحله اول به استفاده از طرح‌های تأیید امضای مختلف اجازه می‌دهد، در حالی که دومی عمدتاً گزینه‌هایی را برای پرداخت هزینه‌های گس با توکن‌های سفارشی یا پرداخت‌های شخص ثالث ارائه می‌دهد. Gelato توانایی‌های خود را در پرداخت انعطاف‌پذیر و تراکنش‌های بدون گس اثبات کرده است و یک راه‌حل نسبتاً بالغ برای انتزاع پرداخت ارائه می‌دهد. انتزاع پرداخت همچنین مستقیم‌ترین راه برای بهبود تجربه کاربر است. AA SDK که توسط Gelato و Safe با هم توسعه یافته است، همچنین می‌تواند به طور مؤثری موانع رایج مانند هزینه‌های گس، کیف پول‌ها و کلیدهای خصوصی را حذف کند. این حرکت سادگی را به تعاملات بلاکچین می‌آورد، شبیه به نحوه استفاده افراد از برنامه‌های سنتی Web2 بدون نگرانی در مورد هزینه‌های کوچک تراکنش خدمات ابری.

پروژه‌هایی در همان دسته استقرار بدون کد شامل Conduit، Altlayer، Caldera و Lumoz می‌شوند. اطلاعات اولیه در مورد هر پروژه را می‌توان در جدول زیر یافت.

تاکنون تعداد محدودی از پروژه‌ها برای راه‌اندازی زنجیره‌های خود از خدمات RaaS استفاده کرده‌اند. در میان این پروژه‌ها، پلتفرم Astar که از خدمات Gelato بهره می‌برد، با پردازش بیش از 300 میلیون تراکنش، عملکرد قابل توجهی داشته است. این نشان می‌دهد که پلتفرم‌های مبتنی بر Gelato پتانسیل رشد بالایی دارند.

اگرچه بازار RaaS Gelato در تعداد ادغام‌ها با دیگر رقبا برابری نمی‌کند، اما اکوسیستم گسترده‌ای از برنامه‌ها دارد که می‌تواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای آن محسوب شود. برای ارزیابی دقیق جایگاه رقابتی Gelato، لازم است رشد ادغام‌های جدید در این پلتفرم به طور مداوم بررسی شود.

به طور کلی، صنعت RaaS هنوز در مراحل ابتدایی توسعه قرار دارد و بسیاری از پروژه‌ها در مرحله آزمایش هستند. در این میان، تنها پلتفرم‌های Altlayer و Gelato اقدام به عرضه توکن کرده‌اند که این امر آن‌ها را به گزینه‌های اصلی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه تبدیل می‌کند.

افزایش بازدهی درGelato: توکنومیک

توکن $GEL به عنوان رمز ارز بومی پلتفرم Gelato عمل می‌کند. کاربران برای استفاده از خدمات خودکارسازی Gelato و اجرای ربات‌ها، ملزم به قفل کردن (استیک کردن) مقداری از این توکن هستند. درآمد پلتفرم از دو طریق تامین می‌شود: اول، کارمزدهای تراکنش‌های انجام شده و دوم، سود حاصل از اجرای استراتژی‌های معاملاتی خاص. در صورت رفتار مخرب ربات‌ها، بخشی از توکن‌های قفل شده کاربران کسر می‌شود.

در به‌روزرسانی اخیر، مکانیسم‌های تخصیص وظایف و پاداش‌دهی در پلتفرم Gelato بهبود یافته است. کاربران برای تبدیل شدن به یک نود (گره) در شبکه و مشارکت در اجرای وظایف، باید مقدار قابل توجهی از توکن $GEL را قفل کنند. همچنین، تخصیص وظایف به کاربران بر اساس میزان توکن‌های قفل شده آن‌ها انجام می‌شود که به افزایش انگیزه کاربران برای مشارکت در شبکه کمک می‌کند.

در آینده، ممکن است توکن $GEL نقش مهم‌تری در کسب‌وکارهای جدید Gelato، مانند راه‌اندازی رول‌آپ‌ها، ایفا کند. با این ادغام، دارندگان توکن $GEL می‌توانند از مزایای بیشتری مانند کسب درآمد از کارمزدهای تراکنش‌ها و سهمی از درآمد پلتفرم بهره‌مند شوند. در نتیجه، این امر می‌تواند ارزش و کاربرد توکن $GEL را به طور قابل توجهی افزایش دهد.