امروز می خواهیم به برخی از جنبه های تجمیع داده بپردازیم که یکی از روش های اصلی برای بهبود کیفیت خدمات اوراکل است. تجمیع داده فرآیند جمع آوری مقادیر مختلف (معمولاً از منابع مختلف) و خلاصه کردن آنها (معمولاً به یک مقدار واحد) است. یک مثال ساده جمع آوری داده های قیمت برای جفت ETH / USD از چندین صرافی و محاسبه میانگین مقدار است. اما چرا اینقدر مهم است و چگونه می توان با انتخاب صحیح روش تجمیع از پروتکل DeFi خود در برابر هک شدن محافظت کرد؟ برای یادگیری بیشتر به پایین بروید ⬇
چرا تجمیع داده؟
کیفیت دادههایی که یک سرویس اوراکل تحویل میدهد، به دو معیار اصلی بستگی دارد:
در دسترس بودن داده ها— این بدان معناست که دادههای اوراکل باید همیشه برای کاربران نهایی (یا قراردادهای هوشمند) در دسترس باشد و باید با تناوب مورد انتظار بهروز شود.
صحت دادهها — درستی داده ها ممکن است به روشهای مختلف تعریف شود و معمولاً به نوع داده بستگی دارد. به عنوان مثال، صحت دادههای عینی (مانند نتیجه بازی فوتبال مشخص) را میتوان به راحتی تأیید کرد، اما با دادههای کمتر عینی (مانند قیمت توکن ETH به دلار) میتواند بسیار دشوارتر باشد تا صحت را تعریف کنیم.
تجمیع داده کیفیت دادههای اوراکل را بهبود میبخشد و به اوراکلها کمک میکند تا در بسیاری از جهات به الزامات پاسخ دهند. در ابتدا، تجمیع داده از منابع مختلف باعث افزایش دقت داده ها میشود، زیرا حتی اگر یک زیرمجموعه کوچک از منابع در نهایت خراب شود، میانگین ارزش دیتای جمع آوری شده خراب نمیشود. علاوه بر این، ارزش تجمیع شده معمولاً یک ارزش “عادلانه تر” یا “صحیح تر” را نشان می دهد. علاوه بر این، تجمیع باعث بهبود در دسترس بودن داده ها می شود، زیرا حتی اگر برخی از منابع از کار بیفتند — سرویس اوراکل همچنان قادر خواهد بود به درستی کار کند.
اوراکلها فرصتهای زیادی برای ارائه ارزش به برنامههای مبتنی بر بلاک چین دارند، زیرا آنها میتوانند دادههای قیمت دقیق و قابل اعتماد را برای این برنامهها فراهم کنند. این امر میتواند به بهبود کارایی و شفافیت این برنامهها کمک کند. به همین دلیل، این مقاله به طور عمده بر روشهای تجمیع مقادیر قیمت متمرکز است.
متوسطِ قیمت
اولین الگوریتم تجمیع که به ذهن میرسد، محاسبه میانگین ارزش است. این الگوریتم بسیار ساده است و ممکن است کاملاً “منصفانه” به نظر برسد، اما در واقع یک اشکال بزرگ دارد، زیرا در برابر دستکاری حتی توسط یک زیرمجموعه کوچک از منابع خراب مقاوم نیست. به عنوان مثال، فرض کنید میخواهید ارزش ETH/USD را از 5 صرافی مختلف دریافت کنید، که 4 مورد از آنها ادعا میکنند قیمت فعلی حدود 2000 دلار است، اما یکی از آنها اصرار دارد که فقط 1 دلار است. سپس ارزش متوسط حدود 1600 دلار است، که بسیار منحرف است و نمیتوان آن را صحیح دانست. به همین دلیل معمولاً محاسبه میانگین ارزش، مانند سایر روشهای تجمیع، با فیلتر واریانس بین چارک ترکیب میشود که به فیلتر کردن موارد غیرعادی و دستکاری بازار کمک میکند.
میانه قیمت
روش تجمیع دیگری وجود دارد که از محاسبه میانگین ارزش استفاده میکند. این روش بسیار بهتر از روش متوسط قیمت است و مطمئناً در برابر دستکاری توسط منابع خراب مقاومتر است. با این حال، حتی این روش نمیتواند روش کاملی برای محاسبه ارزش قیمت باشد. به عنوان مثال، فرض کنید ارزش ETH/USD یکسان را از یک صرافی بزرگ ارز دیجیتال ($100 میلیون حجم معاملات روزانه در بازار ETH/USD) و 4 صرافی کوچک (~$10 هزار حجم معاملات روزانه در بازار ETH/USD) دریافت میکنید، و صرافی بزرگ ارزش $2000 را ارائه میدهد، اما همه صرافیهای کوچک قیمت را کمتر از $1900 ارائه میدهند. سپس میانگین تجمیع شده در این مورد کمتر از $1900 خواهد بود، پس همانطور که مشاهده میکنید، نزدیک به ارزش واقعی بازار نیست.
قیمت میانگین وزنی حجمی (VWAP)
روش تجمیع بعدی و یکی از بهترین آنها، محاسبه قیمت میانگین وزنی حجمی (VWAP) است. همانطور که از نام آن پیداست، این یک روش تعیین قیمت بر اساس معاملات است که حجم معاملات در منابع مختلف را در نظر میگیرد. هرچه حجم معاملات یک منبع بیشتر باشد، وزن ارزش قیمت آن بیشتر است. گاهی اوقات، VWAP نیز با فیلتر واریانس بین چارک ترکیب میشود تا موارد غیرعادی فیلتر شوند.
شایان ذکر است که به لطف محاسبه آسان نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز (مانند Uniswap، Sushiswap، PancakeSwap و غیره)، همچنین امکان محاسبه قیمت میانگین وزنی نقدینگی (LWAP) تجمیع شده از چندین صرافی غیرمتمرکز وجود دارد که مزایای مشابه VWAP را دارد.
قیمت میانگین وزنی زمانی (TWAP)
یک روش رایج دیگر برای تجمیع قیمت مبتنی بر قیمت میانگین وزنی است که وزنها آن با استفاده از معیار زمان تعریف میشوند. این برای محاسبه قیمتهای ارزش تنها بر اساس صرافیهای غیرمتمرکز بسیار مفید است. بسیاری از DEXها حتی راه حلهای اوراکل مبتنی بر TWAP خود را ارائه میدهند (مثال: TWAP oracle Uniswap). اما علاوه بر اوراکلهای مبتنی بر DEX، این روش میتواند برای سختتر کردن دستکاری بازار در صورت محدود بودن تعداد منابع داده استفاده شود. ما در RedStone از TWAPها استفاده میکنیم تا دادههای قیمت داراییهای کمنقدینگی را پایدارتر و قابل اعتمادتر کنیم.
پس بهترین رویکرد کدام است؟
ارزش قیمت ایدهآل در واقع به سفارش درخواستی (مقدار، نوع خرید/فروش) بستگی دارد و باید اوردر بوک را در هر صرافی موجود با تمام هزینههای مرتبط در نظر بگیرد. محاسبه این امر بسیار دشوار است. خوشبختانه، برای محاسبه ارزش قیمت یک دارایی نیازی به ایده آل بودن نیست. و برخی از ترکیبهای الگوریتمهای تجمیع شرح داده شده در بالا ممکن است برای اکثر موارد استفاده در فضای DeFi عالی کار کنند.
2