Thị trường chứng khoán Mỹ đã chứng kiến một phiên giao dịch đầy biến động và khó hiểu vào chiều thứ Tư vừa qua. Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) công bố quyết định cắt giảm lãi suất 0.5 điểm phần trăm, mạnh hơn mức dự đoán 0.25 điểm phần trăm của giới phân tích, thị trường đã phản ứng trái ngược với kỳ vọng. Thay vì tăng điểm như thường thấy sau các đợt nới lỏng chính sách tiền tệ, các chỉ số chứng khoán chủ chốt lại đồng loạt chìm trong sắc đỏ. Nasdaq Composite, vốn tăng vọt hơn 1% trong phiên, đã đảo chiều giảm điểm và đóng cửa ở mức âm. Vậy điều gì đã dẫn đến nghịch lý này, khi mà một chính sách được kỳ vọng sẽ thúc đẩy thị trường lại gây ra hiệu ứng ngược lại?
Thị trường đã "định giá" trước
Một trong những lý do chính được đưa ra là thị trường đã "định giá" trước động thái của Fed. "Người sáng lập Threadneedle Ventures nói với Yahoo Finance rằng phản ứng yếu ớt của thị trường đối với việc Fed cắt giảm 50 điểm cơ bản trong bối cảnh những gì họ tin là một nền kinh tế vẫn vững chắc đồng nghĩa với việc thị trường cảm thấy mọi thứ đã được 'định giá' đúng hướng trước cuộc họp," Như vậy, việc Fed cắt giảm lãi suất, dù ở mức 50 điểm cơ bản, đã nằm trong dự đoán của thị trường và được phản ánh vào giá cổ phiếu trước đó.
Các chiến lược gia đã nói trong những ngày trước cuộc họp của Fed rằng có vẻ như thị trường gần mức cao kỷ lục đã định giá một kịch bản hạ cánh mềm.
"Nền kinh tế Mỹ đang trong tình trạng tốt", Powell nói.
"Nó đang tăng trưởng với tốc độ ổn định. Lạm phát đang giảm. Thị trường lao động đang ở vị thế vững chắc. Chúng tôi muốn giữ nó ở đó. Đó là những gì chúng tôi đang làm."
Chủ tịch Fed Jerome Powell - khẳng định hôm thứ Tư rằng thị trường lao động "thực sự đang trong tình trạng tốt".
Powell sau đó lưu ý rằng mức độ việc làm vẫn gần với mục tiêu "việc làm tối đa" của Fed. Báo cáo việc làm tháng 8 cho thấy tỷ lệ thất nghiệp ở mức 4.2% trong khi nền kinh tế Mỹ đã tạo thêm 142.000 việc làm phi nông nghiệp trong tháng.
Powell cũng nhấn mạnh rằng dữ liệu gần đây về tiêu dùng, chẳng hạn như báo cáo doanh số bán lẻ tháng 8 tốt hơn dự kiến, "chỉ ra một nền kinh tế vẫn đang tăng trưởng với tốc độ ổn định".
Bóng ma suy thoái kinh tế ẩn hiện
Tuy nhiên, quyết định cắt giảm lãi suất mạnh hơn dự kiến của Fed có thể đã vô tình gieo rắc sự nghi ngờ về nhận định lạc quan của ông Powell. Mặc dù ông giải thích rằng Fed đã chọn mức cắt giảm lớn hơn không phải vì họ cảm thấy chậm chân mà lưu ý rằng mức cắt giảm có thể được coi là "dấu hiệu cam kết của chúng tôi là không để bị tụt lại phía sau", thị trường có thể hiểu rằng Fed đang nhìn thấy những rủi ro tiềm ẩn đối với nền kinh tế, đặc biệt là thị trường lao động, mà họ không công khai.
Nhà kinh tế học Chris Rupkey đã có một cái nhìn tỉnh táo: "Thị trường đã nhận được mức giảm 50 điểm cơ bản mà họ muốn và hiện đang tăng lên mức cao mới, nhưng một số nhà đầu tư có thể lo lắng và tự hỏi Fed đang thấy gì mà họ không thấy. Hai lần gần nhất Fed cắt giảm lãi suất lần đầu tiên, họ cũng đã giảm 50 điểm cơ bản, nhưng đó là một đợt cắt giảm khẩn cấp giữa các cuộc họp vì triển vọng đã trở nên ảm đạm. Trên thực tế, đã có những cuộc suy thoái. Lần này, có rất ít điều đáng sợ trong triển vọng kinh tế… chúng tôi hy vọng."
Tâm lý "mua tin đồn, bán sự thật"
Thị trường chứng khoán thường vận hành theo tâm lý "mua tin đồn, bán sự thật". Trước khi Fed công bố quyết định, nhiều nhà đầu tư đã mua vào cổ phiếu dựa trên kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất. Khi thông tin chính thức được công bố, một số nhà đầu tư đã chốt lời, dẫn đến việc bán tháo cổ phiếu và khiến thị trường giảm điểm.
Kịch bản "hạ cánh mềm"
Các chiến lược gia cho rằng thị trường gần mức cao kỷ lục đã định giá một kịch bản "hạ cánh mềm", tức là nền kinh tế giảm tốc độ tăng trưởng một cách êm đềm, tránh được suy thoái. Do đó, mức cắt giảm lãi suất 0.5%, dù mạnh hơn dự đoán, vẫn chưa đủ để tạo ra bất ngờ tích cực cho thị trường, đặc biệt là khi các số liệu kinh tế gần đây không quá tiêu cực.
Kết luận
Tóm lại, thị trường chứng khoán giảm điểm sau khi Fed cắt giảm lãi suất mạnh hơn dự kiến là do thị trường đã "định giá" trước động thái này, tâm lý "mua tin đồn, bán sự thật" và kịch bản "hạ cánh mềm" đã được định giá trước đó. Đồng thời cũng phản ánh một phần sự lo ngại tiềm ẩn về triển vọng kinh tế bất chấp những khẳng định lạc quan từ Chủ tịch Fed và các chỉ số lao động tích cực.
Tóm lại, thị trường chứng khoán giảm điểm sau khi Fed cắt giảm lãi suất mạnh hơn dự kiến là do tác động tổng hợp của nhiều yếu tố.
Đầu tiên, thị trường đã "định giá" trước động thái này, thể hiện qua tâm lý "mua tin đồn, bán sự thật" và việc kịch bản "hạ cánh mềm" đã được phản ánh vào giá cổ phiếu từ trước.
Thứ hai, thị trường vẫn còn nhiều lo ngại tiềm ẩn về triển vọng kinh tế, bất chấp những khẳng định lạc quan từ Chủ tịch Fed và các chỉ số lao động tích cực.
Thứ ba, quyết định cắt giảm lãi suất mạnh hơn dự kiến của Fed đã vô tình tạo ra sự không chắc chắn về triển vọng kinh tế, khiến nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn.
Mặc dù Fed đang cố gắng hỗ trợ nền kinh tế bằng cách nới lỏng chính sách tiền tệ, nhưng thị trường vẫn còn nhiều yếu tố bất ổn cần được giải quyết trước khi có thể tăng trưởng bền vững. Giới đầu tư sẽ tiếp tục theo dõi sát sao các diễn biến kinh tế vĩ mô và các quyết sách của Fed trong thời gian tới để đưa ra những quyết định đầu tư phù hợp.
Tổng hợp bởi Sonnie Tran trên Yahoo Finance.